تست های مخرب به آزمایشاتی گفته می شود که پس از انجام آنها قطعه بلا استفاده گردد یا به عبارت دیگر قطعه پس از پایان آزمایش تخریب گردد. در یک تست مخرب، جوش تحت تست خمش، پیچش، کشش و ... قرار می گیرد تا از خواص مکانیکی آن اطلاعاتی بدست آید. البته تست ایده ال، تستی است که دقیقا شرایط کاری را ایجاد نماید.
محل، تعداد و نحوه تهیه نمونه ها برای آزمایش های مختلف بسته به شرایط کاری در استاندارد ها مشخص شده است. نمونه های که برای تست مورد استفاده قرار می گیرند معمولا کوچک هستند و ممکن است نمونه های از جوش واقعی برای تست مورد استفاده قرار گیرد که یا به وسیله همان روش جوشکاری که در تولید مورد استفاده قرار می گیرد، تهیه شوند یا از ماشینکاری محصول جوشکاری شده، تولید شوند. اما نکته قابل توجه ای که باید در هنگام تهیه نمونه ها مد نظر داشت نزدیک بودن شرایط تهیه این نمونه ها تا حد امکان به شرایط موجود در ساخت و ساز نهایی است تا کارآمدی این آزمایش ها در حد مطلوب افزایش یابد.
از آزمایشات مخرب که به طور معمول بر روی جوش ها انجام می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد :
1- آزمایش کشش طولی و عرضی
2- آزمایش خمش ریشه
3- آزمایش ضربه
4- آزمایش شکست شکاف دار (Nick-Break)
5- آزمایش خستگی و خزش
6- آزمایش ماکراچ
7- آزمایش خوردگی و آنالیز شیمیایی روی جوش ها
8- آزمایش تعیین دمای انتقال از حالت نرم به ترد
9- آزمایش سقوط وزنه
10- آزمایش سختی (Hardness Test)
تاریخچه ابزارهای تست مخرب نقطه جوش
ابزارهای امداد و نجات هیدرولیک (Hydraulic rescue tools) توسط امدادگران به منظور کمک در نجات قربانیان حوادث رانندگی و همچنین نجات قربانیان از فضاهای بسته کوچک مورد استفاده قرار می گیرند. این ابزارها شامل کاترها، اسپریدر(بازکننده ها) و جک های هیدرولیکی می شوند.
این گونه ابزارها برای اولین بار در سال 1963 به عنوان وسیله ای جهت نجات رانندگان مسابقات اتوموبیل رانی از ماشین هایشان بعد از تصادف مورد استفاده قرار گرفت.
ابزار های امداد و نجات هیدرولیکی و تست های مخرب نقطه جوش از نیروی یک پمپ هیدرولیک استفاده می کنند.این پمپ ها می توانند با دست، پا و یا با موتور کار کنند و یا حتی این امکان وجود دارد که این پمپ ها در داخل خود ابزار تعبیه گردند.این ابزارها می توانند تک محوره باشند، به این معنی که فشار هیدرولیک سیلندر را تنها در یک جهت حرکت می دهد و سپس با استفاده از یک شیر اطمینان و یک فنر، به نقطه شروع باز می گردد یا می توانند دو محوره باشند به این معنی که از فشار هیدرولیکی برای هم باز کردن
و هم بستن سیلندر بهره برداری می شود.اخیراً، سازندگان این گونه ابزارها اقدام به ارائه آپشن هایی برای مدل های الکتریکی نیز نموده اند. در این مدل ها، از موتورهای چرخشی الکتریکی ساده و یا پیستون های پیچی به جای ساختار قبلی استفاده کرده و قابلیت اطمینان بیشتر، هزینه کمتر، وزن سبک تر، کارکرد راحت تر، حمل راحت تر، سرعت بیشتر و توان بالاتر را در اختیار می گذارند
کاتِرها (cutter) و اسپریدرهای هیدرولیکی(HYDRAULIC SPREADER) صدای کمتری دارند، سریعتر، قوی تر و همه کاره تر می باشند. آنها می توانند ببرند، باز کنند، و حتی یک خودرو را بلند کنند. اسپریدرهای هیدرولیک در اصل در سال 1972 توسط تیم اسمیت (Smit) و مایکل بریک(Michael Brake) ساخته شد. بریک بعداً یک کاتر و یک جک هیدرولیکی ساخت که وقتی سرنشین محصور می شود، از ابزار جهت بلند کردن یا بریدن وسلیه نقلیه به منظور نجات سرنشین استفاده می شود. حدود 2 دقیقه طول می کشد تا سقف یک ماشین را برداشت. مایک بریک وقتی شنید برخی می گویند که ابزار جدید آنها "مردم را از آرواره های مرگ نجات داده است" از عبارت "آرواره های زندگی" در توصیف این ابزار ها استفاده كرد. بریک بعداً نیز یک ابزار امداد و نجات ساخت که عملیات مختلف (کندن، فشار دادن، بردین و باز کردن) ابزار های قبلی را ترکیب می کرد
اسپریدر
(HYDRAULIC SPREADER)
یک اسپریدر یک ابزار هیدرولیکی می باشد که طراحی آن با دو بازو صورت گرفته که در یک سَری باریک (نوک) به همدیگر می رسند، و از نیروی فشار هیدرولیکی جهت جدا کردن یا باز کردن دو بازو استفاده می شود.
نوک ابزار وارد فضای باریک باز بین دو پنل خودرو (مانند فضای بین دو دَر، یا بین یک دَر و یک گلگیر) می شود. همچنین از اسپریدر ها می توان جهت تست مخرب نقطه جوش که برای کنترل کیفیت نقاط جوش شده می باشد ، نیز استفاده کرد.در ادامه به تفصيل در مورد دستگاه های تست مخرب جوش(SPOT WELD DESTRUCTION) صحبت خواهيم كرد.
دستگاه تست مخرب نقطه جوش
(SPOT WELD DESTRUCTION)
تست های مخرب به آزمایشاتی گفته می شود که پس از انجام آنها قطعه بلا استفاده گردد یا به عبارت دیگر قطعه پس از پایان آزمایش تخریب گردد. در یک تست مخرب، جوش تحت تست: خمش، پیچش، کشش و... قرار می گیرد تا از خواص مکانیکی آن اطلاعاتی بدست آید.البته تست ایده ال، تستی است که دقیقا شرایط کاری را ایجاد نماید.
محل، تعداد و نحوه تهیه نمونه ها برای آزمایش های مختلف بسته به شرایط کاری در استانداردها مشخص شده است.نمونه های که برای تست مورد استفاده قرار می گیرند معمولا کوچک هستند و ممکن است نمونه های از جوش واقعی برای تست مورد استفاده قرار مي گیرد که یا به وسیله همان روش جوشکاری که در تولید مورد استفاده قرار می گیرد، تهیه شوند یا از ماشین کاری محصول جوشکاری شده، تولید شوند. اما نکته قابل توجه ای که باید در هنگام تهیه نمونه ها مد نظر داشت نزدیک بودن شرایط تهیه این نمونه ها تا حد امکان به شرایط موجود در ساخت و ساز نهایی است تا کارآمدی این آزمایش ها در حد مطلوب افزایش یابد.
روش کارکرد دستگاه تست مخرب نقطه جوش
در حالی که که یک دستگاه تست مخرب نقطه جوش جهت یک کاربرد خاص طراحی می شوند ولی در کنار آنها، ابزارهای ترکیبی نیز وجود دارند که عملیات های برش و باز را در یک ابزار ترکیب می کنند.پمپ هیدرولیکی به یک پیستون نیرو می دهد تا تیغه ها را با قدرت زیاد از هم جدا کرده و درز را باز كند. وقتی درز باز می شود در این لحظه نباید نقطه جوش جدا شود بلکه ورقها فلزی باید پاره گردد. این تیغه ها می توانند با نیرویی معادل چندین تُن یا کیلو-نیوتن باز شوند. نوک های تیغه می توانند تا یک متر از هم باز شوند.
دستگاه هاي تست مخرب نقطه جوش بر اساس فشار هیدرولیکی تا 720 بار (10.000 پاسکال) کار می کنند. این فشار باید از سوی یک منبع تغذیه تامین گردد. در حال حاضر، 2 روش تولید فشار وجود دارد.رایج ترین راه، یک مبنع تغذیه جداگانه که یک موتور بنزینی متصل به پمپ هیدرولیک است، می باشد. مایع هیدرولیک در پمپ زیر فشار قرار می گیرد و از طریق شیلنگ تحت فشار به ابزار راهی می گردد. منبع تغذیه جایگزین، یک پمپ الکتریکی در دستگاه تست مخرب نقطه جوش می باشد که نیروی آن توسط برق کار میکند.
در پایان این مراحل اگر نقاط جوش جدا نشوند یعنی این نقاط قوی بوده و از نظر کنترل کیفیت مورد تایید می باشد .
شرکت هیدرام (HYDRAM)
فرانسه یکی از قوی ترین تولید کنندگان دستگاه های تست مخرب نقطه جوش در دنیا می باشد که مدل هایی از قبیل
EHD 880
،
EHD 550
،
EHD 400
را در صنعت دستگاه تست مخرب نقطه جوش به بازار ارائه نموده است.
عکس های دستگاه تست مخرب جوش (HYDRAM)
سایر محصولات شرکت درخشش افرنگ